نویسنده‌: صلاح‌الدین سلطان

الحمد لله الذی وسعت رحمته کلَّ شیءٍ والصلاة والسلام علی خیر الخلق و حبیب الحق سیدنا محمد وعلی آله وصحبه ومن تبعهم بإحسان إلی یوم الدّین.
به لطف خدا کتاب «زندگی زناشویی در دوران معاصر، مشکلات واقعی و راهکارهای عملی» ‌تأثیر فراوانی داشت و افرادی به سرعت اقدام به ترجمه آن به زبانهای انگلیسی و اردو کردند. برخی از دوستان در فرانسه نیز درصدد ترجمه آن به زبان فرانسوی برآمدند. اما برخی از خوانندگان گرامی خواستار برپایی دوره‌های آموزشی برگرفته از آن کتاب بودند.
این کتابچه برای یک مرحله در چهارچوب «پرونده زندگی زناشویی «دوره‌های آموزشی» تهیه شده است.
در این کتابچه 15 راه اساسی برای ایجاد محبت و الفت قلبی و 110 ابزار عملی برای تحقق یافتن علاقه قلبی همراه با آراسته‌شدن به بیش از 80 صفت نیکو همراه با بیش از 20 داستان واقعی هدفمند و تشویق‌کننده را ذکر کرده‌ام و در پایان هر کدام از مباحث 15‌گانه چند تمرین عملی آورده‌ام که هر زن یا شوهر یا نامزدی می‌تواند به وسیله آنها استعدادهای نهفته و نیروهای بشری خود در زمینه محبت صادقانه، مودّت سازنده و شادی فراگیر را کشف کند. بی‌تردید این امر تحمل دشوارهایی را می‌طلبد تا فرد به این مکارم دست یابد و عادتهایش را به عبادت تبدیل کند. این همان امری است که امیدوارم خوانندگان گرامی بدان نایل شوند تا در دنیا سعادتمند گردند و آرزومندیم که خداوند در دنیا و آخرت به ما خوشبختی و کامروایی عنایت فرماید.
در پایان از گروه کاری دانشگاه مجازی عربی بحرین و انتشارات سلطان در مصر به خاطر تلاشهای فراوان و کمکهای فنی به تهیه این کتاب بسیار سپاسگزارم. امیدوارم این اثر باعث کسب حسنات و ترویج خیر و نیکی در میان کانون خانواده‌ها شود.



کلید اول: عبادت

پس از خواندن این فصل انتظار می‌رود به صفات زیر دست یابید:

• صفای قلب
• پاکی سینه
• شفافیت روح
• فرشتگان مودت و رحمت
• خروج شیاطین


عبادت
عبادت پروردگار عبارت از گفته‌ها و اعمال ظاهری و باطنی است که موجب رضایت پروردگار می‌شود. از جمله آنها: نماز، روزه، دعاها و ... است که موجب می‌شود قلب زوجین با خداوند پیوند داشته باشد و این کلیدی است که بندگان به وسیله آن به رضایت و محبت پروردگار نایل خواهند شد. در نتیجه خداوند در قلبشان محبت را رشد خواهد داد. زیرا قلبها در اختیار پروردگار هستند و هرگونه که اراده کند آنها را تغییر خواهد داد. به مفهوم دیگر رابطه میان قلب زن و شوهر [کاملاً] در اختیار خودشان نیست بلکه به اراده پروردگار است. پس چنانچه خداوند را از خودمان راضی نگه داریم مردم از ما راضی خواهند شد.

شواهدی از قرآن
خداوند فرموده است:
وَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ لَوْ أَنْفَقْتَ مَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا مَا أَلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَکِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَیْنَهُمْ (انفال: 63)
«و خداوند در میان قلبهای مردم انس و الفت برقرار کرد که اگر همه آنچه را در زمین است یک باره خرج می‌کردی تا در میانشان الفت و مهربانی برقرار کنی قادر به چنین کاری نمی‌بودی. اما خداوند در میان آنها انس و الفت ایجاد کرد.»
همچنین می‌فرماید:
وَأَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ کَانُوا یُسَارِعُونَ فِی الْخَیْرَاتِ وَیَدْعُونَنَا رَغَبًا وَرَهَبًا وَکَانُوا لَنَا خَاشِعِینَ (انبیاء: 90)
«و همسرش را برای او اصلاح کردیم. آنها در کارهای نیک از هم پیشی می‌گرفتند و خداوند را با خوف و رجا می‌خواندند و همواره در برابر پروردگار فروتن بودند.»

داستانهای واقعی

زوجی که 100 بار قرآن را ختم کردند
در حالی عقد ازدواج میان آنها جاری شد که در قله شادی و فرح به سر می‌بردند. از یکدیگر پیمان گرفتند که از طریق قرآن کریم به سوی درگاه پروردگار گام بردارند. مرد هر روز یک چهارم قرآن را می‌خواند و همسرش به او گوش می‌داد. سپس زن یک چهارم دیگر قرآن را می‌خواند و مرد به او گوش فرا می‌داد. سپس درباره قرآن و نعمتهای پروردگار با یکدیگر گفتگو می‌کردند. هر دو با بردباری و وفاداری این پیمان را عملی کردند در حالی که هر دو در نهایت خوشبختی، عشق و رضایت به سر می‌بردند. زیرا آن دو با همدیگر و در خلال یک ازدواج موفق بیش از 100 بار قرآن را ختم کرده بودند.

ما در چند کیلومتری مکه به زیارت کعبه نرفتیم و نماز نمی‌خواندیم
زن و شوهری پیش آمدند که مرد می‌خواست زنش را طلاق دهد. آن دو 3 فرزند داشتند و مدت 7 سال با همدیگر در جده زندگی کرده بودند. آن دو از آغاز با هم اختلاف داشتند. تا اینکه زن با صندلی بر سر مرد کوبیده بود و مرد به بیماری قند و فشارخود مبتلا شده بود که روزی با بیهوشی او را از محل کار به بیمارستان برده بودند و نفسهایش به شماره افتاده بود. مرد با تأخیر به خانه بازگشت. زنش که او را به ستوه آورده بود پرسید:چرا تأخیر کردی؟ آیا به خانواده و فرزندانت اهمیتی نمی‌دهی؟ مرد پاسخ داد: ...

راههای عملی برای تحقق کلید عبادت
• پیشی‌گرفتن در کارهای نیک
• دعا همراه یکدیگر
• شب‌زند‌‌ه‌داری همراه یکدیگر
• خواندن دعاهای قرآنی به همراه یکدیگر
• خواندن دعاها و اذکار همراه یکدیگر
• روزه‌گرفتن و افطارکردن همراه یکدیگر

تمرین: دوست‌داشتنی‌ترین عبادت از نظر شما
5 مورد از عباداتی را که به آنها بیشتر علاقه‌مندید با علامت تیک √ مشخص کنید و موارد مشترک میان خودتان و همسرتان را کشف کنید و این عبادات مورد علاقه مشترک را به همراه یکدیگر انجام دهید:
 نماز  ذکر
 روزه  شب‌زند‌ه‌داری
 قرآن خواندن  دعا
 زکات و صدقه‌دادن  سرپرستی ایتام
 دعوت مردم به سوی خداوند  آموختن علم و دانش


ترک ‌کردن عادات ناپسند و در پیش‌گرفتن عادتهای پسندیده
عادات ناپسند زیر را ترک کن عادتهای پسندیده زیر را در پیش بگیر
خوابیدن در هنگام نماز صبح بیدارشدن از خواب برای خواندن نماز صبح
غفلت از نور قرآن خواندن دعای روزانه از قرآن
غفلت و بی‌اطلاعی از یاد خدا تکرار نام و یاد خداوند
خساست و مال‌اندوزی سخاوت و بخشش
سرکشی نفس پیکار با هواهای نفسانی

استراحت در باغهای محبت
تعلّق روحی روحها قبل خلقها
و من بعد ماکنا نطافا و فی‌العهد

روحم قبل از آفرینش روحش در حالی که هنوز نطفه یا در گهواره بود، به او علاقه‌مند و دلبسته شد.
فزادکما زدنا، فأصبح نامیا
ولیس إذا متنا بمنتقض العهد

پس او هم همانند ما رشد پیدا کرد و بزرگ شد و حتی اگر بمیریم باز هم عهد و پیمانمان را نقض نمی‌کنیم.
ولکنّه باق علی کلّ حالة
و زائرنا فی ظلمة القبر و اللحد

اما در هر حال او چنان باقی می‌ماند و در تاریکی قبر هم به دیدار ما می‌آید.


کلید دوم: لبخند

پس از خواندن این فصل انتظار می‌رود به صفات زیر دست یابید:

• واردشدن شادی به قلبتان
• رشددادن محبت
• افزایش علاقه‌مندی به خویشتن
• به دست‌آوردن کارهای نیک
• جبران کارهای بد و از بین بردن تأثیر آنها
• ریشه‌کنی اندوه‌ها و نگرانی‌ها
تجربه
انسان مؤمن آینه برادر مؤمن خویش است.
یک بار با چهره‌ای گرفته و غمگین و بار دیگر با لبخندی اندک روبروی آینه بایست و تفاوت را مشاهده کن.

لبخند
گشاده‌رویی و درخشش آن در هنگام نگاه‌کردن به همسرتان موجب می‌شود، شدت خوشحالی شما از دیدار او، سعادت‌ قلبی و راستین‌بودن عشقتان را احساس کند.

شاهدی از سنت پیامبر
عبدالله بن حارث می‌گوید: «هیچ کسی را ندیده‌ام که بیش از پیامبر(ص) لبخند بزند.»
سنن ترمذی

پیامبر(ص) فرموده است: «تبسمک فی وجه أخیک لک صدقة»: «لبخند تو در دیدار با برادر مؤمنت همانند دادن صدقه است.»
سنن ترمذی به روایت از ابوذر

یک داستان واقعی
لبخند و نیروی شخصیت
زنی پیش من آمد و از این گلایه داشت که همسرش معتقد است که هیبت و نیروی شخصیتش به این معناست که با من نخندد و لبخند نزند. هرگاه می‌خواهم خنده او را بشنوم در حالی که او به همراه دوستانش در یک اتاق است از پشت در گوش فرا می‌دهم. این امر برای او واقعاً آزاردهنده بود و زندگی‌اش فاقد خوشبختی و سعادت بود. با همسرش نشستم و از اهمیت استفاده از لبخند و خنده خطاب به همسر به پیروی از پیامبر سخن گفتم. در پایان لبخند و خوشبختی به کانون خانواده‌شان بازگشت که از لبخندی که مایه شادی و سرور زندگی است بی‌بهره بود.

انواع لبخند ملایم
• لبخند رضایت از ته دل
• گسترش زیبایی در لبخند روی صورت
• از بین بردن غمها و فراموش کردن اندوهها
• لبخند دردها و آلام را ریشه‌کن و زخمهای روحی را بهبود می‌بخشد.

تمرین 1: آینه
روبروی آینه بایست بخند و صورت خود را در آن ببین. سپس چهره‌ات را گرفته و عبوس کن و تفاوت را ببین و تأثیر آن را فراموش مکن.

تمرین 2:
به اطرافیانت یک بار با چهره گرفته و یک بار با لبخند بنگر. حال از آنها بخواه آنها چنین کنند و تفاوت آن دو حالت را فراموش مکن.



ترک‌کردن عادات ناپسند و در پیش‌گرفتن عادات پسندیده
عادات ناپسند زیر را ترک کن عادتهای پسندیده زیر را در پیش بگیر
عبوس بودن لبخند صادقانه
نه عبوس باش و نه لبخند بزن، بلکه متحیر باش لبخند سرآغاز دوست داشتن است
لبخند سپس گرفتگی صورت تکرار لبخند
لبخند به خاطر منافع لبخند بی‌ریا

پس از یک هفته از آغاز تمرین به خودت دقت کن، سپس با خود عهد ببند از عادات ناپسند دست‌برداری و به عادات پسندیده روی‌آوری.